Phần 1: Rau xà lách (Rau diếp)
CÁC LOẠI RAU TRỒNG TRONG VƯỜN RAU TẠI NHÀ CHO NGƯỜI MỚI BẮT ĐẦU
Trong bài trước chúng ta đã được biết về cách cơ cấu một vườn rau mini tại nhà rồi. Hôm nay tôi sẽ hướng dẫn các bạn người mới chi tiết cách trồng các loại rau trên khu vườn đó nhé.
PHẦN 1: RAU XÀ LÁCH (RAU DIẾP)
Đôi nét về rau xà lách.
Xà lách là cây trồng mùa mát, phát triển tốt vào mùa xuân và mùa thu ở hầu hết các vùng. Đây là một trong các loại cây đầu bảng về dễ trồng và thời gian thu hoạch ngắn. Từ khi gieo hạt tới thu hoạch xong chỉ khoảng 35-45 ngày. Do đó đây là một loại cây thích hợp cho người mới bắt đầu trải nghiệm làm vườn tại nhà.
Không phải cứ dễ trồng mà nhu cầu tiêu thụ của rau xà lách thấp. Thực tế hàng ngày nhu cầy sử dụng rau xà lách rất cao và gần như xuất hiện trong mọi bữa ăn tại các nhà hàng.
Bây giờ tôi sẽ hướng dẫn các bạn các bí quyết để trồng cây rau xà lách trong vườn rau mini tại nhà nhé.
Đặc tính cây trồng
Xà lách là một loài cây ưa nắng trung bình, nhiệt độ chiếu sáng một ngày chỉ vào khoảng 4-5 tiếng và không thích hợp với nắng gắt và có thể sinh trưởng tốt trong bóng râm vừa phải. Xà lách ưa ẩm tuy nhiên đất phải thoát nước tốt và không được ngập úng. Đất trồng càng màu mỡ càng tốt và thích hợp độ mùn cao nên cần bổ xung phân hữu cơ thường xuyên cho cây.
Nhiệt độ thích hợp của cây
Nhiệt độ thích hợp từ 7 ° C và 18 ° C là lý tưởng nhất với cây. Có nhiều giống rau xà lách nên giờ đây có thể có nhiều giống chịu được nhiệt độ cao hơn tới dưới 30 độ C hoặc thấp hơn 7 độ C cũng không vấn đề gì.
Nên gieo thẳng. Gieo thẳng hạt vào trong đất và sau khi cây lên mầm đủ cứng cáp sẽ tỉa cây ra trồng vào luống.
Nếu bạn mua cây giống non từ các nhà vườn thì có thể trồng trực tiếp vào luống luôn theo đúng khoảng cách.
Tham khảo:
Các bạn nên tham khảo hương vị của các loại xà lách trước sau đó chọn giống xà lách mà mình thích ăn nhất.
Mật độ trồng rau xà lách
Cách trồng rau diếp
- Vì hạt giống rất nhỏ nên cần có một luống gieo hạt trước. Luống này cần làm kỹ đất thật tơi xốp và tốt nhất không có sỏi đá.
- Gieo hạt lên mặt luống rồi sau đó rải một lớp đất mỏng lên mặt luống. Hạt giống xà lách cần ánh sáng để nảy mầm, vì vậy không nên gieo quá sâu hay phủ đất quá dày.
- Tưới nước hàng ngày cho luống cây giống. Sau khi cây lên cứng cáp có thể tỉa thưa ra để trồng vào các luống.
- Khoảng cách giữa các cây tùy thuộc vào giống, cần kiểm tra trước kích thước của cây trưởng thành để quyết định khoảng cách trồng. Thông thường các loại xà lách sẽ có mật độ thích hợp khoảng 15cm một cây. Tuy nhiên có một số giống xà lách cao sản mới kích thước rất to nên khoảng cách có thể tăng lên tới 20-30 cm một cây. Chúng ta có thể trồng trước cây để biết cây sẽ lớn hay nhỏ nếu cây lớn kín tán có thể tiếp tục tỉa thưa hoạch thu hoạch cây ở giữa trước để rút kinh nghiệm cho lứa cây sau trồng đúng khoảng cách hơn.
- Gieo hạt bổ sung sau mỗi 2 tuần để thu hoạch liên tục.
- Nên trồng thêm hành, hẹ hoặc tỏi giữa hai hàng rau xà lách để hạn chế côn trùng phá hoại rau xà lách. Đây là một lợi ích của xen canh tự nhiên trong việc hạn chế côn trùng gây hại cho cây trồng.
- Cần tưới nước thật kỹ vào thời điểm cấy hoặc gieo hạt.
- Đối với vụ mùa thu, hãy làm mát đất vào tháng 8 bằng cách tưới ẩm đất và phủ một lớp rơm rạ lên trên. Một tuần sau, đất dưới luống được phủ sẽ mát hơn vài độ so với môi trường của khu vườn và sẵn sàng để gieo rau xà lách. Lứa gieo này sẽ được thu hoạch khi nhiệt độ mùa thu bắt đầu mát hơn và cho tới khi nhiệt độ mùa thu giảm, gieo hạt như bình thường vì đây đã là nhiệt độ chính vụ thích hợp cho cây xà lách phát triển.
Hình 1: Cây xà lách
Phát sinh và phát triển
- Khi mới gieo hạt rau mà gặp thời tiết quá lạnh, bạn có thể che tạm thời mặt luống bằng tấm nilon trong suốt trong những ngày lạnh giá nhất và gỡ ra sau khoảng từ 2-3 ngày khi hạt đã nảy mầm và thời tiết ấm áp hơn.
- Bón phân hữu cơ cho cây vào lúc 3 tuần sau khi cấy từ cây non.
- Đảm bảo rằng đất đủ ẩm nhưng không được úng nước, đất phải tơi xốp độ mùn cao và thoát nước tốt.
- Xà lách là cây rất rễ nhận biết cây thiếu nước vì lá sẽ héo đi và rũ ruống. Nếu như nhiệt độ quá cao và nắng nóng bất thường thì chỉ cần làm một mái che bằng lưới đen tạm thời cho cây là được. Chú ý tưới thêm nước để cây tươi lại sau khi héo.
- Nếu cần thiết có thể phủ một lớp rơm rạ lên bề mặt luống để vừa giữ ẩm cho cây vừa hạn chế cỏ mọc.
- Chú ý khi cỏ mọc hãy nhổ bằng tay vì mục tiêu chúng ta là làm rau sạch nên sẽ không sử dụng thuốc trừ cỏ. hơn nữa với một diện tích khá nhỏ của vườn rau thì làm sạch cỏ bằng tay cũng không quá khó khăn.
Cách hạn chế hiện tượng tạo ngồng, ra hoa.
- Ra ngồng hoa là một vấn đề phổ biến ở cây do nhiệt độ ấm trên 20 ° C hoặc thay đổi về độ dài ngày cây nhận nắng nhiều hơn 8 tiếng 1 ngày. Khi một cây rau diếp ra hoa, nó bắt đầu tạo ra thân và cuống ở giữa và lá có vị đắng.
- Để trì hoãn việc tạo ngồng hoa này thì chúng ta chỉ cần che nắng cho cây bằng lưới đen và có thể thu hoạch cây sớm hơn khi lá đã đủ kích thước. Hãy nhớ duy trì việc tưới nước trong suốt những thời gian ấm nhất của mùa sinh trưởng.
- Trồng cây ở những vị trí có bóng râm của những cây cao hơn cũng góp phần giảm công căng lưới đen che cho cây và cũng có tác dụng như việc căng lưới đen.
Giống khuyến nghị
- Các giống xà lách ngày nay rất đa dạng về chủng loại. Các bạn có thể truy cập đường link của công ty hạnh phú hòa để tham khảo các giống xà lách tốt nhất với giá thành rất phải chăng.
- Ấn vào link dưới đây để truy cập các giống xà lách.
- https://toamxanh.com
Thu hoạch
- Thu hoạch rau xà lách vào buổi sáng khi đủ kích thước nhưng còn non và mềm. Kiểm tra khu vườn của bạn hàng ngày để biết lá đã sẵn sàng thu hoạch; rau diếp bị già bị đắng và hóa gỗ và sẽ nhanh hỏng. Đó là lý do khi mua rau ngoài chợ thường có vị đắng vì thu hoạch muộn sẽ làm cây nặng hơn nhưng ăn không ngon.
- Trước khi thu hoạch chính, bạn có thể thu hoạch lá rau diếp bằng cách thu hái các lá bên ngoài ra trước để các lá trung tâm có thể tiếp tục phát triển.
- Thông thường nếu sau khi thu hoạch mà cắt ngang cây rau xà lách thì các chồi nách sẽ phát triển và sau đó tỉa bớt chỉ để lại 1-2 chồi nách thì sau khi chăm sóc tưới nước, bón phân lại thì cây sẽ cho thu hoạch lần thứ 2.
Cách bảo quản rau diếp
- Bảo quản rau xà lách trong một túi ni lông trong ngăn mát tủ lạnh có thể lên đến 10 ngày.
- Chế biến rau xà lách thì chắc là không cần phải giới thiệu nhiều, mặc dù là rau sạch nhưng chắc chắn không thể loại bỏ 100% trứng một số sinh vật nên việc cần làm đó là rửa rau thật sạch rồi ngâm nước muối khoảng 20 phút rồi cho ra rổ vẩy rau thật sách cho hết nước bám trên rau là có thể sử dụng.
- Nếu lá xà lách đã héo? Cho lá vào bát nước lạnh có đá và ngâm khoảng 15 phút lá sẽ tươi lại.
Tip về rau diếp:
- Mặc dù hình dáng không liên quan nhau nhưng rau xà lách và cây hoa hướng dương có cùng họ và đều thuộc họ hoa cúc.
- Rau xà lách thích hợp ăn non và không ăn phần già, nó sẽ đắng và chát.
Sâu bệnh hại rau xà lách
Sâu bệnh hại rau xem trong bảng sau:
Loại sâu/bệnh | Phân loại | Triệu chứng | Phòng ngừa |
Rệp muội | Côn trùng | Lá xù xì / vàng lá; lá mốc đen như có mảng bám. | Trồng cây xen canh với cây tỏi, hành; rửa trôi rệp bằng vòi phun nước; xịt nước rửa bát diệt côn trùng; đặt vỏ chuối hoặc vỏ cam xung quanh cây trồng; lau lá bằng dung dịch xà phòng rửa bát 1 đến 2% (không có chất phụ gia) và tưới nước cứ 2 đến 3 ngày một lần trong 2 tuần; Xịt Thuốc Trừ Sâu Sinh Học NeemNim 0.3EC |
Cutworm (Sâu cắn gốc) | Côn trùng | Héo úa; Cắn đứt gốc hoặc một phần gốc cây con | Soi đèn vào buổi tối và bắt bằng tay. Xử lý đất trước khi trồng hoặc cắt vỏ chai nhựa loại lớn chụp vào gốc cây cắm thẳng xuống đất để bảo vệ cây. Xịt chế phẩm trừ côn trùng không độc secsaigon vào buổi tối khi sâu đi ăn. |
Bộ cánh da (bọ đuôi kìm) | Côn trùng | Có nhiều lỗ nhỏ trên thân và lá | Sử dụng bẫy bả tại một góc vườn bằng cách cho dầu cá vào chai và vùi gần hết miệng chai vào trong đất, chỉ hở khoảng 1cm trên cùng. |
Khảm lá xà lách | Virus | Lá có thể có đốm xanh hoặc nâu hoặc vàng. Lá biến dạng, méo mó phồng rộp, quăn không bình thường | Tiêu hủy cây bị nhiễm bệnh, chọn giống kháng bệnh, Kiểm soát môi giới truyền bệnh đó là rầy rệp. |
Bệnh phấn trắng | Nấm | Có các đốm trắng ở mặt trên của lá và mở rộng thành lớp phủ giống như bột mì trên toàn bộ lá. Lá vàng và cây chết, toàn cây còi cọc | Loại bỏ các lá bị nhiễm bệnh và tiêu hủy. Chọn giống kháng bẹnh và trồng cây tại nơi có đủ ánh sáng. Pha nước muối loãng và xịt lên cây cũng có tác dụng một phần. |
Ốc sên | Nhuyễn thể | Có vết ăn không đều trên lá, trên cây xuất hiện chất nhờn, cây con bị ăn trụi hoàn toàn | Dọn dẹp và tiêu hủy các tàn dư từ cây cổ thụ trong vườn. Có thể soi đèn và bắt bằng tay vào buổi tối vì số lượng không nhiều. Sử dụng bẫy bả bằng cách cho nước đường vào một cái lon miệng rộng và vùi xuống một góc vườn chỉ để lại phần miệng cao hơn mặt đất một chút. Có thể pha thêm một chút bia để tăng hiệu quả. |
Mốc trắng | Nấm | Lá bệnh có màu xanh nhạt và xám nhạt, sau đó phát triển thành màu trắng, cây héo và chết. | Tiêu hủy cây bị nhiễm bệnh, tiêu huỷ cả tàn dư cây trồng. Tưới nước muối vào chiều tối có thể hạn chế một phần bệnh/ |
Rầy lưng trắng | Côn trùng | Lá có dính phân, xuất hiện mốc đen, lá có các vùng vàng hoặc bạc, cây héo rũ, còi cọc. nếu soi vài buổi tối có thể thấy rầy bay hoặc đậu trên lá. | Loại bỏ lá cây bị nhiễm bệnh. Sử dụng máy hút bụi cầm tay để hút côn trùng lúc tối. Tưới nước vào sáng và tối để hạn chế rầy. Có thể sử dụng bẫy màu vàng để bẫy. Xịt chế phẩm trừ sâu an toàn secsaigon nếu cần. |
