Fusarium và các bệnh nguy hiểm do Fusarium gây ra phần 1
FUSARIUM VÀ CÁC BỆNH NGUY HIỂM DO FUSARIUM GÂY RA (Phần 1)
Hỏi: Xử lý bệnh héo Fusarium như thế nào?
Trả lời: Xử lý mầm bệnh sinh ra từ trong đất này bằng cách xử lý nhiệt đất mà có tồn tại mầm bệnh, bổ sung các loại nấm và vi khuẩn nấm đối kháng với nấm bệnh, và trồng các giống cây có khả năng chống chịu trong đất nơi bệnh héo rũ do nấm Fusarium đã tồn tại và gây hại trước đây.
Hỏi: Bệnh héo Fusarium có lây lan không?
Trả lời: Bệnh héo Fusarium có thể lây lan qua đất sang các cây mẫn cảm khác. Bởi vì nó là một loại bệnh truyền qua đất, nên cần phải kiểm soát và ngăn ngừa nó thông qua các biện pháp xử lý đất khác nhau.
Hỏi: Cách tiêu diệt Fusarium?
Trả lời: Sử dụng một số loại thuốc diệt nấm nguồn gốc hóa học có hiệu quả cao trong tiêu diệt fusarium. Một số loại nấm đối kháng cũng có hiệu quả cao với nấm bệnh (xem trong bài).
Hỏi: Nguyên nhân gây bệnh héo Fusarium?
Trả lời: Có nhiều loài nấm bệnh khác nhau trong nhóm fusarium hoạt động trong đất gây ra bệnh héo rũ. Chúng hoạt động nhiều hơn khi tồn tại một số điều kiện nhất định liên quan đến độ pH của đất, chuyển động của đất và nhiệt độ của đất.
Hỏi: Fusarium ở trong đất bao lâu?
Trả lời: Bệnh héo Fusarium có thể tồn tại trong đất đến 10 năm hoặc ít nhất là 5 năm.
Hỏi: Bệnh héo Fusarium có thể ảnh hưởng đến con người không?
Trả lời: Tiêu thụ thực vật bị nhiễm bệnh có thể gây ra nhiễm độc nấm ở người. Vì vậy, tốt nhất bạn nên tránh ăn trái của cây bị nhiễm bệnh héo xanh do nấm fusarium.
Hỏi: Làm thế nào để bạn loại bỏ héo khỏi đất?
Trả lời: Bạn có thể làm tan đất hoặc xử lý đất bằng vi khuẩn, nấm đối kháng hoặc thuốc diệt nấm. Cực quang là hình thức điều trị hiệu quả và đáng tin cậy nhất.
Q: Fusarium có thể lây lan qua không khí không?
Trả lời: Mặc dù bệnh này không phổ biến nhưng có thể lây lan qua không khí, đặc biệt là trong các khu vực trồng trọt khép kín như nhà kính.
Vâng, trên đây là những cây hỏi rất hay gặp phải liên quan đến bệnh héo fusarium. Cho thấy sự phổ biến và sức ảnh hưởng nghiêm trọng của bệnh. Vậy nấm bệnh này là gì mà lại nguy hiểm tới vậy? Chúng ta sẽ cũng tìm hiểu trong bài hôm nay nhé.
Mở đầu
Bất cứ ai đã làm vườn một thời gian đều quen thuộc với bệnh héo úa đáng sợ của Fusarium . Đây là nguyên nhân gây ra hầu hết các bệnh héo bao gồm cả héo rũ trên cây trồng, ngoài ra bệnh nấm này làm cho thân cây con mới nảy mầm bị chết.
Nhưng bạn có biết rằng bản thân fusarium là một chi phổ biến bao gồm nhiều loài mầm bệnh đáng sợ lây truyền qua đất như có thể gây ra một số bệnh cháy lá và thối rữa? Trên thực tế, các loài fusarium tạo ra một số nguy hiểm không chỉ cho cây của bạn mà thậm chí trực tiếp cho bạn.
Chúng ta hãy xem qua một số thông tin về fusarium là gì và tìm hiểu về cách thức hoạt động và chức năng của nó. Sau đó, chúng ta sẽ cùng tìm cách phòng ngừa và ngăn chặn loại mầm bệnh sáng sợ này.
Tổng quan
Tên gọi thông thường) | Fusarium |
Tên khoa học | Fusarium oxysporum, Fusarium culmorum, Fusarium solani, v.v. |
Họ | Họ Nectriaceae |
Phân bố | Trên toàn thế giới |
Thực vật bị ảnh hưởng | Rất nhiều loại thực vật, bao gồm cây cối, cỏ, cây trang trí và cây lương thực. |
Các biện pháp khắc phục phổ biến | Loại bỏ nấm trong đất thông qua rang nhiệt đất hoặc hòa tan đất. Phương pháp điều trị nấm và vi khuẩn phần nào hiệu quả. Phòng ngừa thông qua các biện pháp cắt tỉa vô trùng, luân canh cây trồng, điều chỉnh độ ẩm, trồng các giống có khả năng chống chịu và lưu thông không khí thích hợp. |
Fusarium là gì?
Chi fusarium là một thành viên trong nhóm nấm hyphomycetes lớn. Đôi khi được coi là anamorphic, chúng thường được coi là một dạng nấm mốc.
Tuy nhiên, giống như nhiều loại nấm, nó có sợi nấm có thể lan rộng khắp trong đất và trong một số trường hợp nấm xâm nhập vào cây là khắp mô mạch thực vật. Mặc dù không thể nhìn thấy sợi nấm nếu không có sự hỗ trợ của kính hiển vi, nhưng điều đó không có nghĩa là chúng không tồn tại!
Tương tự, bào tử có thể tồn tại trong đất hoặc trên vật chất thực vật. Fusarium gây hại cả vật liệu thực vật sống và chết, điều đó có nghĩa là điều quan trọng là phải giữ cho các luống vườn không có tàn dư thực vật!
Các loại Fusarium
Mười bốn loài fusarium khác nhau gây ra những thiệt hại khác nhau cho cây trồng và cây trồng của chúng ta. Tuy nhiên, trong số mười bốn loài đó là hàng trăm chủng, mỗi chủng chuyên biệt có thể lây nhiễm cho một loại thực vật khác nhau.
Dưới đây là một số dạng nhiễm nấm mốc fusarium phổ biến nhất ở thực vật. Đây không phải là một danh sách đầy đủ, nhưng đây là những loài phổ biến nhất trong vườn nhà hoặc các cơ sở nông nghiệp.
Fusarium oxysporium
Với hơn 120 chủng khác nhau, nấm fusarium oxysporium là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra “ bệnh héo rũ ”, còn được gọi là bệnh héo fusarium .
Ví dụ, bệnh héo Fusarium trên cà chua là do nấm Fusarium oxysporium sp. lycopersici. Mặc dù chủng đó có thể tồn tại trong đất, nhưng nó sẽ chỉ tác động đến cà chua. Các cây khác miễn nhiễm với chủng đó, nhưng không miễn dịch với tất cả các loài fusarium oxysporium khác.
Fusarium oxysporium cũng có thể gây thối gốc ở một số loại cây. Sự thối rữa này sẽ phá hủy hệ thống rễ. Ngoài ra, cây đang đậu quả có thể bị thối quả do chủng này gây ra.
Một số (nhưng không phải tất cả) cây bị Fusarium oxysporium gây hại bao gồm:
Cỏ linh lăng, măng tây , chuối (nơi nó được gọi là bệnh Panama), đậu, mướp đắng, bắp cải, hoa cẩm chướng , thầu dầu, đậu xanh, cây họ cam quýt, cà phê, bông, cây họ cà, chà là, lanh, lay ơn, nho, cây gai dầu, cây koa, tỏi tây, đậu lăng, rau diếp, dưa, cây mai dương, thủy tiên, hành tây, cây cọ, chanh dây, đậu, khoai tây, hẹ tây, khoai lang, thuốc lá, tulip và dưa hấu.
Ở chuối bệnh fusarium còn được gọi là bệnh panama và hiện nay bệnh này đang là bệnh nghiêm trọng hàng đầu gây hại trên chuối do có thể gây chết hàng loạt cho chuối ở bất kỳ tuổi nào. Rất nhiều trang trại và nông trường chuối đưa panama vào danh sách nguy cơ hàng đầu trong ngành công nghiệp chuối.
Một số chủng nấm Fusarium oxysporium cũng nguy hiểm đối với con người. Trong khi các chủng này thường tác động đến những người có hệ miễn dịch suy yếu, chúng có thể gây ra các bệnh nhiễm trùng nguy hiểm.
Fusarium culmorum
Hình ảnh: Bệnh cháy lá do nấm Fusarium trên lúa mạch.
Loại nấm này gây ra nhiều loại bệnh cho cây trồng, chính vì thế loài fusarium này đặc biệt nguy hiểm trong nông nghiệp. Trong số các bệnh mà nó gây ra là bệnh cháy lá cây con, bệnh cháy lá do nấm Fusarium, bệnh thối rễ và thối gốc.
Được coi là đặc biệt nguy hiểm đối với công nghiệp sản xuất lúa mì, ngô, lúa mạch, yến mạch và lúa mạch đen, ký chủ của nó không chỉ giới hạn ở những loại thực vật đó. Nó cũng có thể ảnh hưởng đến cà rốt, măng tây, khoai tây và những loại khác có thể bị thối. Loài fusarium đặc biệt này cũng có thể lây nhiễm các loại cỏ, đặc biệt là các loài cỏ xanh Kentucky và cỏ đuôi ngựa.
Nếu không được ngăn chặn, sự tích tụ của Fusarium culmorum gây ra bệnh cháy lá cũng có thể tạo ra độc tố nấm mốc gây hại cho người hoặc động vật.
Fusarium solani
Tác nhân gây bệnh thực vật này gây thối rễ mềm ở rễ cây ký chủ của nó. Nó cũng gây nguy hiểm cho con người, vì nó có thể gây ra một số bệnh nhiễm trùng hoặc bệnh về mắt. Nấm cũng có thể gây ra vấn đề cho một số loài rùa.
Các cây là ký chủ của Fusarium solani bao gồm cây có múi và cây bơ, chanh dây, đậu Hà Lan , lan, bí, khoai tây, ớt và lạc như lạc.
Fusarium sporotrichioides
Một nguyên nhân chính khác gây ra bệnh bạc lá do nấm Fusarium, Fusarium sporotrichioides chủ yếu ảnh hưởng đến các loại cây lương thực và ngũ cốc. Những phần đầu bị nhiễm bệnh có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe người ăn phải hạt bị hỏng.
Mặc dù không gây hại nặng cho nông nghiệp như một số loài fusarium khác, loài đặc biệt này có xu hướng xuất hiện cùng với các loại fusarium khác và có thể là dấu hiệu cảnh báo về những vấn đề lớn sắp xảy ra.
Thông thường thì theo ngôn ngữ nào đó thì loài này được coi là không chiến đấu đơn lẻ mà chuyên đi đánh hội đồng, một khi có loài này gây hại chứng tỏ sẽ còn có loài khác đang gây hại.
Fusarium verticillioides
Hình ảnh: Nhiễm nấm fusarium ở thân chuối.
Loài fusarium này là loài phổ biến nhất được báo cáo gây hại cho cây ngô. Nó có thể thay đổi mô hình di truyền trong cây trồng, gây thối lõi và thân cây trong một số trường hợp. Nó cũng có thể ảnh hưởng đến lúa mì, mía, lúa miến, cọ dừa, hướng dương, măng tây, chuối và lúa gạo.
Mặc dù ít phổ biến hơn trên các dạng cây trồng khác, nhưng loài fusarium này có thể gây hại cho vật nuôi. Vì ngô là một phần rất phổ biến trong thức ăn chăn nuôi, các độc tố mà fusarium tạo ra có nguy cơ cao.
Fusarium graminearum
Phổ biến trên lúa mì và lúa mạch, Fusarium graminearum gây ra hiện tượng teo hạt lúa mì ở đầu hạt. Tuy nhiên, nó cũng làm thay đổi các axit amin của ngũ cốc, dẫn đến những rủi ro lớn đối với vật nuôi và con người.
Nôn mửa, dị tật sinh sản và tổn thương gan đã được báo cáo ở những vật nuôi ăn ngũ cốc mang độc tố nấm mốc mà loài này tạo ra. Con người cũng có thể bị tổn hại do tiêu thụ những nông sản này.
Người ta ước tính rằng thiệt hại đối với nông nghiệp của loài fusarium đặc biệt này là hàng tỷ đô la mỗi năm, và cho đến nay, không có giống kháng bệnh nào được cho là hiệu quả với nấm bệnh này.
Các triệu chứng của bệnh héo Fusarium
Có ba loại thiệt hại chính mà các loài Fusarium gây ra. Các triệu chứng có thể rất khác nhau, vì vậy chúng ta hãy đi sâu vào nó!
Bệnh héo
Hình ảnh: Chết cây con ở cây lúa mì
Dạng héo Fusarium đầu tiên mà hầu hết mọi người sẽ gặp phải là ở cây con. Sự lây nhiễm này làm cho cây con mới nảy mầm về cơ bản bị sụp đổ và chết do một loại bệnh thối thân. Đối với những người chưa có kinh nghiệm, nó có vẻ giống như thiệt hại do côn trùng hoặc các loài gây hại khác, nhưng đó thường là ảnh hưởng của đất bị nhiễm fusarium.
Nếu cây có thể sống sót qua những giai đoạn ban đầu đó nhưng cây vẫn bị nhiễm bệnh, bệnh héo Fusarium bắt đầu hạn chế dòng nước chảy qua thân và lá của cây. Điều này làm cho lá bị vàng, quăn, héo cành bị nhiễm bệnh.
Thiệt hại xuất hiện từ phần thấp nhất của cây và lan dần lên khi nấm lây lan. Những lá và cành thấp hơn sẽ xuất hiện những dấu hiệu đầu tiên, và đôi khi nó chỉ xuất hiện ở một bên của cây.
Bệnh cháy Fusarium
Có nhiều dạng cháy fusarium, vì vậy chúng ta hãy xem xét các dạng phổ biến nhất để nắm được các biểu hiện đặc trưng của bệnh.
Bệnh cháy lá do nấm Fusarium thường xảy ra ở các loại cỏ sân vườn như Kentucky bluegrass hoặc fescue cao. Bắt đầu là một vùng hình tròn màu xanh lục xám, nó nhanh chóng chuyển sang màu nâu đỏ và sau đó vàng dần. Cỏ từng chỗ chết nhanh chóng.
Mặt khác, bệnh cháy lá do nấm Fusarium là một vấn đề phổ biến trong các loại cây trồng ngũ cốc. Khi này, đầu hạt sẽ có dấu hiệu chuyển màu đột ngột, chuyển từ xanh sang vàng loang lổ. Lá của thân cây bị nhiễm bệnh cũng có thể vàng.
Thối Fusarium
Các loại cây trong họ bầu bí có nguy cơ cao bị thối quả do nấm fusarium, bao gồm hầu hết các loại bí ngô, dưa hấu, bí xanh và những loại tương tự. Nếu bạn đã từng nhìn thấy một quả bí ngô có những vết sẹo ở bên cạnh, đó có thể là do nấm Fusarium gây ra.
Ở dưa đỏ và các loại dưa có vỏ mềm khác, nấm có thể khiến bên ngoài của quả dưa bị thối và tự xẹp vào trong. Các sản phẩm có vỏ cứng hơn như bí ngô hoặc dưa hấu có thể chịu được một số thiệt hại hạn chế trong khi vẫn có thể ăn được, nhưng bên ngoài sẽ bị thối đen dần do nấm.
Bệnh thối rễ do nấm Fusarium cũng có thể tấn công một số loại cây khác nhau. Thông thường các tác nhân gây bệnh thối rữa này sẽ nhiều khả năng xảy ra hơn nếu bản thân cây bị căng thẳng hoặc bị hư hại theo một cách nào đó.
Tuyến trùng hại rễ và bọ cánh cứng dưa chuột (cucumber beetles) có thể lây lan bệnh thối rễ, cùng với các loài gây hại khác. Khi cây đã bị chích hút gây ra các vết thương hở, nấm có điểm xâm nhập ngay lập tức và sẽ di chuyển để xâm nhập hệ thống rễ.
Những bệnh thối rễ này là mối nguy hiểm khi đất quá ẩm, cũng như khi cây bị căng thẳng do thiếu nước trong những thời điểm nóng hơn trong năm. Những sự thối rữa này làm cho lá cây còi cọc, vàng úa hoặc úa và có thể dẫn đến chết cây.
Cuối cùng, có bệnh thối thân do nấm fusarium và bệnh thối ngọn do nấm fusarium, cả hai đều bắt đầu với vấn đề thối rễ. Bệnh thối ngọn thường ảnh hưởng đến các cây có củ như hoa tulip, bệnh ở thân thường là bệnh thối rễ đã lan rộng.
Cả hai điều này đều gây ra hiện tượng vàng lá và héo úa đáng kể của cây.
Hết phần 1
Tham khảo:
