Bọ dưa chuột (Cucumber Beetles)
Website Marketing
Th 7 03/06/2023
BỌ DƯA CHUỘT (CUCUMBER BEETLES)
Bọ dưa chuột (cucumber beetles) là một số loài thuộc họ ánh kim. Dành cho ai muốn tìm hiểu thêm về bọ ánh kim và bọ rùa có thể tìm đọc lại bài phân biệt giữa ánh kim và bọ rùa.
Ánh kim bao gồm các loài gây hại thực vật có đặc điểm hình thái gần giống bọ rùa. Do đó đôi khi chúng ta có thể dễ dàng nhầm lẫn giữa chúng. Bài viết hôm nay sẽ tập trung sâu vào bọ dưa chuột là một nhóm nhỏ trong họ ánh kim nhé.
Tổng quan về bọ dưa chuột
Tên gọi thông thường) | Bọ dưa chuột, sâu đục rễ ngô Tây, Bọ dưa chuột đốm, sâu đục rễ ngô phương Nam, bọ dưa chuột phương Tây, bọ dưa chuột đốm phương Tây, bọ cánh cứng Curcubit, Vaquita de San Antonio, Bọ dưa chuột có dải, sâu đục rễ ngô phương Bắc, Bọ dưa chuột sọc, bọ dưa chuột sọc phương Tây |
Tên khoa học | Diabrotica virgifera virgifera, Diabrotica undecimpunctata, Diabrotica speciosa, Diabrotica balteata, Diabrotica barberi, Acalymma vittatum, Acalymma trivittatum |
Họ | Họ Chrysomelidae |
Nguồn gốc | Nhiều loại, tùy thuộc vào loài |
Thực vật bị ảnh hưởng | Dưa chuột, dưa đỏ, bí, bầu, bí ngô, ngô, đậu tương, bông, đậu, khoai tây, nho, khoai lang, cà chua, sắn, gạo, lúa miến, lúa mì, bắp cải, rau dền, đậu phộng, dưa hấu, ớt chuông, dâu tằm, hạt đậu, củ cải đường, đậu bắp, hành tây, rau diếp, yến mạch |
Các biện pháp khắc phục phổ biến | Thuốc xịt pyrethrin và spinosad, bọ rùa, bọ cánh cứng, bọ lính có gai, tuyến trùng có ích, mồi nhử pheromone, cây trồng bẫy, lớp phủ hàng nổi, bụi đất sét cao lanh |
Các loại bọ dưa chuột
Bọ cánh cứng dưa chuột rơi vào hai chi côn trùng riêng biệt, Diabrotica và Acalymma. Cả hai đều thuộc họ côn trùng Chrysomelidae, bao gồm nhiều loài bọ cánh cứng. Mặc dù có một số loài khác nhau trong mỗi chi, nhưng chúng tôi sẽ tập trung vào các loài gây hại cây trồng phổ biến.
Một điều cần lưu ý là gần như tất cả các loại bọ cánh cứng dưa chuột đều có thể truyền bệnh cho cây trồng. Sự lây lan phổ biến nhất là bệnh héo rũ do vi khuẩn và virus khảm dưa chuột. Vì vậy, điều cần thiết là phải loại bỏ chúng trước khi chúng ăn hoặc đầu độc cây trồng của bạn!
Chú ý phân loại dưới đây sử dụng rất nhiều tên tự phát, do đó bạn đọc chỉ nên nhớ tên latin được in nghiêng là đủ.
Diabrotica virgifera, 'Sâu ăn rễ ngô Tây', 'Sâu ăn rễ ngô Mexico'
Hình ảnh: Diabrotica virgifera.
Có hai phân loài của loài côn trùng này, Diabrotica virgifera virgifera (sâu ăn rễ ngô phương Tây) và Diabrotica virgifera zeae (sâu ăn rễ ngô Mexico). Cả hai có quan hệ mật thiết với nhau đến nỗi khó mà phân biệt được chúng ngoại trừ vị trí địa lý.
Ở dạng ấu trùng của sâu ăn rễ ngô phương tây, Diabrotica virgifera là một trong những loài côn trùng phá hoại cây ngô nhiều nhất ở Mỹ. Nó cũng đã lan sang và gây hại khắp châu Âu, Châu Á và tạo ra các vấn đề lớn ở một số quốc gia mà loài này gây hại.
Khi trưởng thành, Diabrotica vergifera vẫn còn khá nguy hại ở chỗ nó tiếp tục lây lan và phát tán loài của mình, và vì vậy nó cần phải bị giết nhanh chóng sau khi được xác định. Hãy để ý con bọ đen và vàng này và tiêu diệt nhanh chóng!
Diabrotica undecimpunctata, 'Bọ dưa chuột đốm', 'Sâu ăn rễ ngô phương Nam', 'Bọ dưa chuột phương Tây', 'Bọ dưa chuột đốm phương Tây'
Hình ảnh: Diabrotica undecimpunctata.
Loài này cũng có nhiều phân loại phân loài. Những loài phổ biến đó là:
- Diabrotica undecimpunctata howardi (bọ cánh cứng dưa chuột đốm hoặc sâu ăn rễ ngô phương nam)
- Diabrotica undecimpunctata undecimpunctata (bọ cánh cứng dưa chuột đốm phương tây)
- Diabrotica undecimpunctata tenella (bọ cánh cứng dưa chuột phương tây)
Đây cũng là những loài gây hại nông nghiệp chính và cần được tiêu diệt nhanh chóng. Những sinh vật này ảnh hưởng đến nhiều loại cây trồng hơn so với sâu ăn rễ ngô phương Tây. Đây có thể là vấn đề đối với một số loại cây họ bầu bí, đậu, và hơn thế nữa.
Một điểm chung mà cả ba loài phụ đều có là màu sắc của chúng. Loài bọ cánh cứng màu vàng với các đốm đen này có thể có số lượng hoặc vị trí các đốm khác nhau, nhưng chúng giống nhau về hình dáng.
Diabrotica speciosa, 'Bọ bầu bí', 'Vaquita de San Antonio'
Hình ảnh: Diabrotica speciosa.
Được biết đến ở Nam Mỹ với cái tên ‘vaquita de San Antonio’. Bọ cánh cứng không chỉ ăn quả bầu bí mà còn ăn cả đậu, nho và khoai tây nữa. Nó chủ yếu ở trong và xung quanh Nam Mỹ, và là loài gây hại nông nghiệp lớn ở khu vực đó. Mặc dù nó đẹp hơn một số loại bọ dưa chuột khác, nhưng nó có thể phá hoại cây trồng khá nghiêm trọng.
Diabrotica balteata, 'Bọ dưa chuột quấn dây', 'Bọ dưa chuột thắt lưng'
Hình ảnh: Diabrotica balteata.
Bọ cánh cứng dưa chuột có dải này lan rộng từ Hoa Kỳ đến tận Colombia và Venezuela. Nó gây hại rất nhiều loại thực phẩm. Một số cây trồng thuộc họ bầu bí như dưa leo, dưa, bí, bầu. Nó cũng ăn một số loại rau họ cải như bắp cải, một số loại cải củ như cà chua và khoai tây, v.v.
Loài bọ dưa chuột này không nổi bật ở vùng khí hậu lạnh phía bắc vì thời tiết ở đó không phù hợp để nó phát triển. Tuy nhiên, ở nửa phía nam, nó trở nên tương đối phổ biến kể từ khi xuất hiện vào cuối những năm 1920.
Diabrotica barberi, 'Sâu ngô phương Bắc'
Hình ảnh: Diabrotica barberi.
Được tìm thấy chủ yếu ở Hoa Kỳ và Canada cũng như một số nước châu Âu và châu Á, sâu ăn rễ ngô phương Bắc cũng nguy hiểm ở những vùng có khí hậu lạnh hơn sâu hại rễ ngô phương Nam. Loài côn trùng nhỏ bé này có phạm vi gây hại rộng trên nhiều loài thực vật như họ hàng phía nam của nó, và cũng khá nguy hiểm đối với cây trồng.
Acalymma vittatum, 'Bọ dưa chuột sọc'
Hình ảnh: Acalymma vittatum.
Trong một chi khác trong quần thể bọ dưa chuột, chúng ta có bọ dưa chuột sọc. Đây là loài gây hại nghiêm trọng cho cây trồng ở cả giai đoạn ấu trùng và trưởng thành. Nó hại chủ yếu trên bầu bí. Dạng trưởng thành thích phá hoại lá cây già hơn. Ấu trùng tấn công cấu trúc rễ của cây từ trong đất. Loài bọ dưa chuột này chủ yếu được tìm thấy ở Bắc Mỹ, đặc biệt là miền trung và miền đông của Hoa Kỳ. Ở Việt Nam cũng có thể tìm thấy loại bọ này.
Acalymma trivittatum, 'Bọ dưa chuột sọc phương Tây'
Hình ảnh: Acalymma trivittatum.
Họ hàng gần của bọ dưa chuột sọc này là một biến thể có xu hướng ở phía tây so với phần còn lại của loài bọ dưa chuột sọc. Nó có rất nhiều điểm tương đồng về cây cây gây hại. Đây có thể là một sự tiến hóa thích nghi với khí hậu nóng hơn.
Vòng đời của bọ dưa chuột
Hình ảnh: Bọ dưa chuột đẻ trứng.
Bọ dưa chuột trưởng thành giao phối khi chúng được khoảng một tuần tuổi. Khoảng hai tuần sau, con cái của loài sẽ bắt đầu đẻ trứng.
Tùy thuộc vào loài, bọ cánh cứng dưa chuột đẻ trứng ở nhiều nơi khác nhau. Nói chung, chúng đẻ ở thích mặt dưới của lá hoặc cánh hoa. Một số loài đẻ thành từng đám lớn vài ngày một lần. Một số loài khác chọn đẻ một vài quả trứng mỗi ngày.
Khi trứng nở, ấu trùng xuất hiện. Những con ấu trùng này ban đầu rất nhỏ, nhưng chúng sẽ phát triển để đạt kích thước chiều dài từ 6 mm đến 12 mm. Có 3 - 4 tuổi sâu non đối với hầu hết các loài. Sau khi xuất hiện, ấu trùng sẽ đào sâu vào đất ở gốc cây để tấn công rễ. Điều này mang lại cho chúng sự bảo vệ nhất định khi thoát khỏi các loài động vật ăn ấu trùng.
Khi ấu trùng đã phát triển trong khoảng thời gian vài tuần, chúng sẽ hóa nhộng trong đất. Khi giai đoạn nhộng kết thúc, con trưởng thành sẽ xuất hiện và bắt đầu lại vòng đời của bọ dưa chuột.
Môi trường sống phổ biến của bọ dưa chuột
Bọ dưa chuột trưởng thành có thể di chuyển trong khoảng cách ngắn, và có thể di chuyển từ từ khắp một khu vực. Một khi bọ dưa chuột đã tìm thấy ngôi nhà lý tưởng của chúng, chúng có xu hướng ở lại đó một thời gian. Thông thường, ngôi nhà này nằm trong khu vực có nguồn cung cấp thức ăn ưa thích của chúng.
Các loài bọ dưa chuột khác nhau sống ở các khu vực khác nhau tùy thuộc vào loài của chúng. Một số loài không có khả năng trú đông (thường là các loài sống ở khí hậu ấm hơn), nhưng có một số loài có thể trú đông. Khi thời tiết ấm hơn trở lại, những con trưởng thành sẽ xuất hiện để tiếp tục công cuộc gây hại như bình thường.
Bọ dưa chuột ăn gì?
Khác với tên của các loài bọ dưa chuột, bọ dưa chuột có xu hướng thích ăn các loại bầu bí và ngô, đây được xem như các cây trồng gây hại chính của chúng. Tuy nhiên, tùy thuộc vào loài, các loại cây sau có thể bị ảnh hưởng:
Dưa chuột, dưa đỏ, bí, bầu, bí ngô, ngô, đậu tương, bông, đậu, khoai tây, nho, khoai lang, cà chua, sắn, gạo, lúa miến, lúa mì, bắp cải, rau dền, đậu phộng, dưa hấu, ớt chuông, dâu tằm, hạt đậu, củ cải đường, đậu bắp, hành tây, rau diếp, yến mạch.
Làm thế nào để thoát khỏi bọ dưa chuột
Rõ ràng, điều quan trọng là phải loại bỏ chúng càng nhanh càng tốt khi bạn phát hiện ra chúng. Ngay bây giờ, có lẽ bạn đang hỏi làm thế nào để loại bỏ sự phá hoại của bọ dưa chuột trong vườn của bạn.
Kiểm soát bọ dưa chuột theo hữu cơ
Có nhiều lựa chọn pyrethrin có tác dụng chống lại một số loại bọ dưa chuột, với các mức độ hiệu quả khác nhau.
Bắt đầu với sự pha trộn của pyrethrin với muối kali của axit béo. Đây là một giải pháp tổng thể tốt và cũng có hiệu quả chống lại rầy chổng cánh, bọ cánh cứng măng tây, sâu sừng cà chua, v.v.
Nếu pyrethrin không hiệu quả, bạn có thể chuyển sang hỗn hợp pyrethrin và dầu hạt cải. Dầu có xu hướng ngăn chặn các loài gây hại cư trú trên cây của bạn. Ngoài ra nó có thể làm hỏng trứng của bọ dưa chuột. Dầu cũng phân hủy chậm hơn, giúp bảo vệ cây trồng của bạn lâu hơn.
Một số loài bọ cánh cứng dưa chuột có khả năng kháng pyrethrins, vì vậy rất tốt nếu bạn có một giải pháp thay thế. Trong trường hợp này, tôi khuyên bạn nên dùng thuốc xịt trừ sâu không độc hại secsaigon.
Bọ dưa chuột nổi tiếng là khó kiểm soát bằng các phương pháp diệt côn trùng. Nếu không có cách nào trong số này hiệu quả, hãy tập trung vào các lựa chọn về môi trường và phòng ngừa. Nhưng nếu chúng xuất hiện bất chấp mọi nỗ lực khác của bạn, chúng ta chắc chắn phải áp dụng một biện pháp mạnh tay hơn để kiểm soát chúng.
Kiểm soát bọ dưa chuột
Một trong các biện pháp đơn giản và vẫn luôn hiệu quả đó chính là sử dụng các loại bẫy dính màu vàng để thu hút trưởng thành. Treo các bây trong khu vườn của bạn để khi mới xuất hiện bọ dưa chuột chúng ta có thể kiểm soát được một phần mật độ ngay từ đầu.
Ngoài ra còn có các phương pháp cấy ghép thiên địch lên trên vườn cây, tuy nhiên như đã nói ấu trùng loài này chủ yếu trong đất nên thông thường nếu để ấu trùng đã vào đất thì thường hiệu quả không được cao.
Ngăn ngừa bọ dưa chuột
Chọn giống kháng: Trước khi bạn trồng, hãy tìm những giống cây trồng cụ thể có khả năng chống lại bọ dưa chuột. Nếu bạn đã biết rằng có bọ dưa chuột trong khu vực của mình, bạn cũng có thể thử những giống đó. Nhưng thực tế thì phương pháp này thường hiệu quả không cao và tốt nhất là vẫn phải áp dụng các biện pháp tiêu diệt chúng.
Xử lý cây của bạn với một lớp đất sét cao lanh . Loại đất sét siêu mịn này để lại một lớp màng trên lá cây mà côn trùng không thích đẻ trứng hoặc ăn.
Sử dụng các tấm che hàng nổi có tác dụng cực kỳ hiệu quả trong việc ngăn bọ trưởng thành tiếp cận cây trồng của bạn. Nếu chúng không thể đến cây, chúng không thể đẻ trứng trên cây! Bạn sẽ cần phải thụ phấn bằng tay cho cây của mình hoặc gỡ bỏ các tấm che hàng khi chúng ra hoa. Nếu không, ong cũng không thể đến được cây.
Đã có một số nghiên cứu về việc sử dụng phân trùn quế làm phân bón thay vì sử dụng các loại phân bón hóa học tan chậm truyền thống. Cho đến nay, nó cho thấy rằng bọ cánh cứng dưa chuột sọc ít có khả năng tấn công các cây trồng trong lô đất giàu phân trùn quế. Các nhà nghiên cứu tin rằng điều này có thể là do sự gia tăng các hợp chất phenolic trong cây trồng bằng phân trùn quế. Vì phân trùn quế là một lựa chọn tuyệt vời để làm phân bón, nên bạn chắc chắn không thể bỏ qua nó!
Biện pháp hóa học
Trong các đợt bùng phát bất chấp sự kiểm soát của chúng ta thì chắc chắn rằng chúng ta cần phải áp dụng biện pháp mạnh để tiêu diệt chúng khỏi cây trồng cũng như ngăn ngừa chúng lây lan các bệnh không mong muốn cho cây trồng của chúng ta. Các loại thuốc hóa học được sử dụng và tất nhiên như thường lệ, tôi vẫn luôn khuyến cáo các bạn phải phun theo đúng khuyến cáo của nhà sản xuất và phải thực hiện cách ly đầy đủ.
Các loại thuốc sau có thể được áp dụng, mời các bạn tham khảo:
Phun vào sáng sớm hoặc chiều mát sẽ hiệu quả hơn trong việc tiêu diệt loài bọ khó chịu này.
Tham khảo thêm:
Trên đây là tổng quan về các loài bọ dưa chuột, phải nói rằng chúng rất phổ biến ở Việt Nam. Mong rằng các vườn trồng bầu bí sẽ không gặp tình trạng bọ bùng phát quá mạnh.